جامهٔ پارسایی خدا

«امّا خدا محبت خود را به ما اینگونه ثابت کرد که وقتی ما هنوز گناهکار بودیم، مسیح در راه ما مرد.»

رومیان ۵: ۸

تصویر تاریکی که پولس رسول از وضعیت روحانی بشر در باب سوم رساله به رومیان ارائه می‌دهد، کوچک‌ترین روزنهٔ امید را به روی هر‌گونه تلاش و تدبیر انسانی جهت نجات و رستگاری می‌بندد. استدلال و توضیحات پولس که به‌طور عمده با ارجاع به نوشته‌های عهد عتیق شکل گرفته است، چنان چهرهٔ ناخوشایند و نامطلوبی از وضعیت تمامی بشر به نمایش می‌گذارد که انسان در می‌ماند که خدای قدوس و به‌دور از هرگونه تاریکی، چگونه تاکنون متحمل یک چنین عصیانی در جهان مخلوق خود شده است.

اما، پولس بر چه اساسی انسان را گرفتار یک چنین وضعیت هولناکی می‌بیند؟ آیا قضاوت او صرفاً محدود به شرایط اجتماعی زمان خویش است یا اینکه کلام او انسان‌های عصر حاضر (من و شما) را نیز دربَر می‌گیرد؟ برای پاسخ به این سؤال‌ها، کافی است نگاهی به وضعیت اخلاقی بشر در طی تاریخ بیندازیم تا به آسانی دریابیم که پولس در سخنان خود گزافه‌گویی نکرده است. نبود صلحی دائم و وقوع مکرر جرم‌ها و جنایت‌ها در تمام نقاط جهان، جای هیچ شکی را برای هیچ‌کس باقی نمی‌گذارد که حقیقتاً وضعیت اخلاقی انسان اسف‌بار است. حتی، در جهان پیشرفته و مدرن امروز، هیچ انسان خردمندی قادر به انکار وضعیت اخلاقی هولناک بشر در هیچ‌یک از چهار گوشهٔ این جهان نیست.

با این وجود، هنوز باید پرسید که پولس از چه مقیاسی برای گناهکار دانستن جهانیان استفاده کرده است. این آیات نشان می‌دهند که پولس، همان شریعتی را که برای آن کاربردی در عادل و پارسا‌کردن انسان قائل نبود، برای سنجش وضعیت روحانی و اخلاقی انسان به‌کار گرفته است. بدین‌گونه، او کاربرد اصلی شریعت را به ما نشان می‌دهد:‌ اینکه شریعت برای آگاه‌شدن از معیارهای عالی خدا به منظور درک نیاز برای رستگاری به انسان بخشیده شد.

اما، در اواسط باب سوم رومیان، ما با تصویر کاملاً متفاوتی در کلام خدا روبه‌رو می‌شویم. در اعماق تاریکی غلیظ وضعیت بشری، به‌ناگاه عدالت و پارسایی خدا شروع به درخشیدن می‌کند و طریق گشاده‌ای را به انسان می‌نمایاند. خدا با جامه‌ای درخشان، عریانی انسان توبه‌کار را پوشانیده، او را به سلامت از میان تاریکی عبور می‌دهد. این‌گونه او جای هیچ شبهه‌ای را باقی نمی‌گذارد که تنها فیض او که از طریق محبتش عمل می‌کند، قادر به رهانیدن انسان از گناه است و بس!