فصح

«هنگامی که خداوند می‌گذرد تا مصریان را هلاک کند، خونی را که بر سردر و دو تیر عمودی در است خواهد دید و از دَرِ آن خانه خواهد گذشت، و اجازه نخواهد داد که هلاک‌کننده به خانه‌هایتان درآید و شما را بزند..»

خروج ۱۲: ۲۳

واقعهٔ باب دوازده از آن جهت برای یهودیان اهمیت خاص دارد که نه فقط رخدادی تاریخی در گذشته‌های دور، بلکه حامل یک پیام کنونی و دعوت به‌سوی آینده می‌باشد. خروج به‌واسطهٔ بازوی بلند و دستان قویِ آن قدیم‌الایام برای یک یهودی سؤال اساسیِ «هستی و بودن» می‌باشد که او را وا می‌دارد تا در مورد خویشتن، همان پرسشی را بنماید که خدا از آدم کرده بود: کجا هستی؟ (پیدایش ۳: ۹). آن خروج با آن همه شگفتی و عجایب که در پی داشت، معیاری است که هر یهودی همواره رسالت خود را با آن می‌سنجد و می‌کوشد تا معنای واقعی و روحانی آن را دریابد.

این رویداد همان عید گذر است، گذر و عبور یهوه از کنار خانه‌های قوم که به‌واسطهٔ پاشیده شدن خون برهٔ بی‌عیب قربانی از داوری محفوظ ماندند. (۱۲: ۱۲) این عیدِ گذر، زمانی مفهوم واقعی خود را پیدا می‌کند که عیسی مسیح که هم داور است و هم برهٔ بی‌عیبِ قربانی، ما را به‌واسطهٔ خون پربهای خود می‌خرد (مکاشفه ۵: ۹) و می‌پوشاند تا به هنگامهٔ داوری از ما بگذرد و آن هلاکت به ما گزندی نرساند: «زیرا که فصح ما مسیح در راه ما ذبح شده است. پس عید را نگاه داریم.» (۱ قرنتیان ۵: ۷-۸)

یوحنا به زیبایی در انجیل خود واقعهٔ قربانی بره (۱۸: ۲۸ ، ۱۹: ۱۴ ، ۳۱ ، ۴۲) بر صلیب را در همان بعد‌از‌ظهر چهاردهمین روز از ماه نیسان که زمان برگزاری عید سنتی گذر است، ثبت می‌کند تا بدین ترتیب بر تداوم و پیوند این دو واقعه صحه گذارده باشد. (یوحنا ۱۹: ۳۶)

در این خروج تازه، عیسی از این دنیای در گناه خوابیده، به‌سوی ملکوتِ پدر گذر می‌کند (یوحنا ۱۳: ۱) تا ما را اجازت و لیاقت بخشد که در پی او از اسارت‌های این دنیا گذر کرده و به آن ملکوت راه یابیم. (یوحنا ۱۴: ۲ – ۳)