فرمان هشتم و دهم
خروج۱۵:۲۰ و ۱۷
معنای ظاهری فرمان هشتم بر ممنوعیت سرقت مال و هر ترفندی جهت قصد غصب اموال دیگران دلالت دارد، اما درونمایهٔ این فرمان اغفال و اغوا برای نیل به مقصود را منع میکند. لذا، هر عمل مستقیم و غیرمستقیمی که سبب اجحاف در حقوق مادی و معنوی مخلوقات خدا (انسان، حیوان و طبیعت) شود، مصداق دزدی است.
کمفروشی، مبالغه بهقصد انتفاع، فریبکاری، شیادی، اخاذی، کلاهبرداری، قلب و جعل اسناد، امتناع از پرداخت (مالیات، اقساط وام، قرض، بهای کالا یا خدمات، دستمزد و…)، ربا، رشوه، اسراف، اتلاف منابع طبیعی، شکار بیرویه، بیگاری گرفتن، تصاحب ایده، سرقت ادبی، هرگونه بهره برداری مادی و معنوی غیرمجاز و هر عملی که حق و حقوق دیگران را زایل کند، مصداق دزدی است (لوقا ۲۱:۱۲ ؛ یعقوب ۱:۵-۶).
پولدوستی، خست، زیادهخواهی و چشمداشت نیز دزدی محسوب میشوند (لوقا ۱۵:۱۲). اگر هدف زندگی حفظ مال و مکنت باشد، سرانجام عطش مالاندوزی، موجب لغزش خواهد شد (اولتیموتائوس ۹:۶). باری، قناعت و سخاوت موجب سرنگونی خداوندگاری پول و رهایی از پولدوستی میشود (متی۲۴:۶). خوشابهحال آنان که گنج خود را در آسمان میاندوزند (متی ۱۹:۶-۲۰). مباشر امین خداوند، با خشنودی برکات و نعمات خود را صرف گسترش ملکوت خدا مینماید (دومقرنتیان ۹:۷) و یقین دارد که وارث ثروتی عظیم و لایزال است (اولپطرس ۴:۱).
عامل اصلی نقض فرمان اول تا چهارم «تمرد» و فرمان پنجم تا نهم «آزمندی» است. فرمان دهم بر منع ریشهٔ مشترکِ همهٔ گناهان یعنی «طمع» تأکیدِ مؤکد دارد. چرا خداوند عیسی از جوان ثروتمند (مرقس ۱۷:۱۰-۲۷) فقط دربارهٔ فرمان پنجم تا دهم پرسید؟ زیرا میخواست موجز و مانا تعلیم دهد که «تابع نفْس» نمیتواند «مطیعِ خدا» باشد (یوحنا ۲۲:۵-۲۸). صلیب عیسیمسیح، سند رحمتِ عظیم (یوحنا ۱۶:۳)، کمال محبت (یوحنا ۲۱:۱۴) و تحقق شریعت است(متی ۱۷:۵). بر دیرک عمودی فرمان اول تا چهارم و بر دیرک افقی شش فرمان دیگر و بر کتیبهٔ صلیب، شریعت شاهانه با خون پسر خدا درج شد تا به قوت او ایمانداران از نجاست گناه طاهر گردند.
طمع موجب تمرد میشود و این فرایند در بطن همهٔ گناهان نهفته است. خواهش نفس آتشی سوزان است و فریب دنیا هیزم ولع این آتش را فراهم میکند تا کورهٔ هلاکت مشتعل بماند. خدا فرمان پرهیز داد: (از درخت معرفت نخور) تا انسان در عمل بیاموزد که عاقبت پیروی از خواهش نفس هلاکت است. خدا به انسان حق انتخاب داد تا او با پیامد انتخاب خود مواجه شود و خوف موت را درک کند، اما خدا هرگز انسان را در این مسیر مهلک رها نکرد، بلکه با شریعت مزد گناه را مشخص کرد و با نقشهٔ نجات، راه معافیت از پرداخت این مزد را فراهم نمود.