شنبه ۲ اردیبهشت

یک اصل حیاتی

و اوست که بخشید برخی را به عنوان رسول، برخی را به عنوان نبی، برخی را به عنوان مبشر، و برخی را به عنوان شبان و معلّم، تا مقدسین را برای کار خدمت آماده سازند، برای بنای بدن مسیح

افسسیان ۴: ۱۱- ۱۲

عیسی مسیح از میان خیل کثیر پیروان خویش، گروهی متشکل از ۷۲ شاگرد را انتخاب کرده، پیشاپیش خود فرستاد تا ملکوت او را اعلام کنند. مسیح از میان ایشان به‌طور خاص دوازده نفر را برگزید. وی آنان را رسول نامیده، بر شهادت ایشان کلیسای خود را بنا نهاد و آنان را امر فرمود که به قوت روح‌القدس، قوم نوین وی را جمع کرده، هدایت و شبانی کنند.  شاگردان مسیح به حکمت و قدرت روح القدس کلیسای وی را سامان بخشیدند. برای انجام این مهم، خداوند کلیسای خود را به عطایای متنوع تجهیز کرده، قوت بخشید. جوامع اولیهٔ مسیحی تنوع بسیاری در سازماندهی، خدمات، وظایف و رسالت خویش داشتند. پولس رسول در رسالات خود به ۲۴ عطیهٔ روحانی که به کلیسا عنایت شده است، اشاره می‌کند.

در عهد جدید اصطلاحاتی را در رابطه با خدمت‌ها می‌یابیم که تا حدودی دارای معانی وسیعی بوده‌اند. به‌ویژه، واژگان «خدمت diaconia» و «خادم diaconos» که در خصوص خدمات گوناگون کلیسا مانند خدمات انسان‌دوستانه، مسئولیت‌های اجرایی و وظایف خاص در آیین عشای ربانی در جوامع اولیهٔ مسیحی به‌کار می‌رفته است. علاوه‌بر‌این، گاهی جوامع مسیحی اولیه برای یک خدمت خاص از کلمات متفاوتی استفاده کرده‌اند.

در جوامع اولیهٔ مسیحیان یهودی‌تبار معمولاً رهبری توسط کشیشان (پیران) بود. این کشیشان که ادارهٔ امور کلیسای محلی با ایشان بود، بیشتر شورایی از افرادی با‌تجربه که مورد احترام و وثوق جامعهٔ محلی بودند را تشکیل می‌دادند (اول تیموتائوس ۴: ۱۴، ۵: ۱۷). در جامعهٔ مسیحیان یونانی‌تبار، وظیفهٔ ادارهٔ کلیسا با اسقف به معنای ناظر بود (فیلیپیان ۱: ۱؛ اول تیموتائوس ۳: ۱ – ۷) و به‌نظر می‌رسد که این دو واژه در ابتدا مترادف به‌کار برده می‌شده‌ا‌ند. ولی خیلی زود مسئولیت و اختیارات اسقف از گروه کشیشان تفکیک شد. به‌طوری‌که، قدیس اِگناتیوس اِنطاکی که شاگرد یوحنای رسول بود، در نوشته‌های خود وظایف کشیش و اسقف را به قسمی برای ما توصیف می‌کند که بی‌شباهت به سلسله مراتب کلیساهای رسولی امروزی نیست.