مقدمه
این درس به مفهوم خانواده از دیدگاه خدا پرداخته و در این راستا، مفاهیم «آفریده‌شده به شباهت خدا» و «هویت در خانواده» را مورد بررسی قرار می‌دهد.
پیام
در این ویدیو، گروهی از هنرمندان تئاتر، گوشه‌ای از جایگاه مرد و زن را از دیدگاه خدا به تصویر می‌کشند.
پیدایش انسان و مفهوم خانواده
در کتاب پیدایش باب ۲ آیه ۱۸ می‌خوانیم که یهوه خدا فرمود: «نیکو نیست آدم تنها باشد، پس یاوری مناسب برای او می‌سازم.» این آیه خلقت انسان را به تصویر می‌کشد، خدا می‌گوید که «یاوری مناسب» برای آدم می‌سازد. در این آیه مفاهیمی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
کلمه اِزِر
واژهٔ «یاوری مناسب» در زبان عبری، به معنای کمک‌کنندهٔ حیاتی می‌باشد که به آن اِزِر کِنِگدو (Ezer Kenegdo) می‌گویند که به معنی برابر بودن با جنس مخالف می‌باشد، نه بالاتر و نه پایین‌تر. واژهٔ اِزِر ۲۱ بار در آیات مختلف کتاب‌مقدس به سه منظور به‌کار برده شده است:
- دو بار برای زن به‌کار رفته است؛
- در رابطه با کشورهایی استفاده شده که اسرائیل از ارتش آنها درخواست کمک نظامی کرده بود (اشعیاء ۳۰:۵، حزقیال ۱۲:۱۴ و دانیال ۱۱:۳۴)؛
- از اِزِر برای خدا به‌عنوان یاری‌کنندهٔ قوم اسرائیل استفاده شده است. بهطور مثال، در خروج ۱۸:۴ موسی اسم یکی از پسران خود را العازار نام نهاد به معنی: خدای من یاری‌دهنده است. مزمور ۲۰:۲ از قدس برای تو کمک بفرستد، و از صهیون تو را حمایت کند. مزمور ۳۳:۲۰ و مزمور ۷۰:۵ دو مثال دیگر هستند.
همان‌طور که ذکر شد، واژهٔ اِزِر در کلام خدا در رابطه با شخص و اشخاصی استفاده شده که وجود و حضور شخصی آنها حیاتی و ضروری بوده است. قابل توجه است که این کلمه برای خدا در رابطه با انسان هم به‌کار رفته است. در نتیجه، خدا برای آدم یاری مناسب، یعنی کمک‌کننده‌ای حیاتی را آفرید که ارزشی برابر با مرد دارد. وجود و حضور حوا در کنار آدم، حیاتی و ضروری بود.
راه چاره
شاید بتوان راه چاره برای انسان و برای خانواده‌ها را در بیت زیر خلاصه کرد:
«هر کسی کو دور ماند از اصل خویش/ باز جوید روزگار وصل خویش»
انسان برای احیای هویت خویش، باید به اصل خود برگردد. او باید به نزد خالقی باز گردد که او را با هدفی نیکو آفرید. برای دستیابی به این امر، مهم است که به جایگاه یکدیگر احترام گذاشته، به همدیگر کمک کنند تا بتوانند در هویت واقعی خود رشد کنند. زن و مرد برای کمک و همیاری در کنار یکدیگر گذاشته شده‌اند، نه برای دشمنی و بی‌ارزش‌نمودن هویت خود.
مقصود از خلقت آدم و حوا
هدف خدا از قرار‌‌دادن آدم در رأس خلقت این بود که آدم این پیدایش را نظاره‌گر باشد و آن را در ابعاد مختلف گسترش دهد. در این راستا، حوا به‌عنوان یاری مناسب یا همان اِزِر، با آدم در این نظارت و گسترش خلقت همراه بود. جایگاه زن (اِزِر) نه تنها در کنار همسر معنا و مفهوم دارد، بلکه در جایگاه همسر، مادر، همکار، خواهر و… نیز اِزِری است که خدا در کنار مردان قرار داده است.
متأسفانه زمانی که گناه وارد شد و سقوط اتفاق افتاد، زن در جایگاه اِزِر، مقام خود را از دست داد. از آن زمان به بعد در فرهنگ‌ها و سنت‌های مختلف، هویت زن و مرد هر دو به اشتباه تعریف شده و این موضوع آسیب جدی‌ای به بنیان خانواده وارد کرده است. در جایگاهی که خدا آن را تعریف کرده بود، مرد و زن (اِزِر) در کنار هم می‌توانستند در کاری که خدا به آنها سپرده است نقش بسیار مؤثری داشته باشند.
زمانی که خدا انسان را خلق کرد و او را بر جهان کارفرما گذاشت، خود را از دایرهٔ خلقت کنار نکشید؛ زیرا انسان باید توسط قدرتی بالاتر از خودش در ارتباط، مشارکت، همکاری و همیاری در این پیشروی و گسترش نقش ایفا می‌کرد. مسلم است که این قدرت برتر از آن کسی نبود به جز خالق انسان. او با الگو‌گرفتن از خالق خود، می‌توانست بر جهان تسلط داشته باشد. اما متأسفانه انسان با ارادهٔ آزادی که داشت دست به انتخاب اشتباه زده و به این ترتیب از حضور خدا رانده شد.
عواقب شکاف بین خدا و انسان
خلل و شکافی که بین خدا و انسان در شروع آفرینش روی داد، قابل توجه است؛ زیرا از عواقب و نتایج آن می‌توان «خشونت خانگی» و «عدم رابطهٔ صحیح بین زن و مرد» در خانواده را دید. اما خبر خوش این است که مسیح، پسر خدا به این جهان آمد تا هویت از‌دست‌رفتهٔ انسان را به او باز گردانده، به او کمک کند تا در این هویت رشد کرده و بنیان خانواده را در خدا استحکام بخشد. این احیا و شفا در روابط خانواده، مستلزم تصمیم شخصی افراد می‌باشد که سبب تغییر، ترمیم و شفا می‌گردد.
