شمع چهارم (به رنگ بنفش): شمع شادی یا مریم، مادرِ خداوند
مریم مادرِ خداوند یکی از شخصیت‌های مهم و بحث برانگیز کلام خدا است. او نه‌تنها اولین فرزند خود را بدون رابطه جنسی با مردی بدنیا آورد (مریم باکره) بلکه این فرزند، خدای مجسم بود و او بالطبع مادرِ خداوند خوانده شد.
ریشۀ لغوی مریم ممکن است از مارا (marah) که به‌معنی “تلخ” یا “محزون” یا از کلمه میریَم (miryam) به‌معنی “شورش” یا “تمرد” باشد که با شخصیت اصلی مریم مادر عیسی بکلی متفاوت است. این یکی از محدود مواردی در کلام خداست که معنی لغوی اسم یک فرد با شخصیت او هم‌خوانی ندارد.
لوقا بیان می‌کند؛ مریم ناظری بسیار ریزبین بود و “تمامی این [امور مربوط به زندگی عیسی] امور را به خاطر می‌سپرد.” بعید نیست که مریم و پطرس منابع اصلی لوقا در شکل‌گیری و نوشتن انجیل لوقا بوده باشند.
مریم همچنین شخصیتی است که در طول تاریخ مسیحیت باعث بحث‌ها و جدال‌های داغی شده، تا جایی که یکی از دلایل جدایی کلیسای شرق و غرب به‌خاطر شخصیت و ماهیت او بوده است. کلیسای کاتولیکِ غرب (و برخی کلیساهای انگلیکن) او را شخصیتی جلال یافته در حضور عیسی می‌دانند که می‌توان پرستش‌های خود را برای او هم پیشکش کرد. ولی کلیساهای پروتستان (و برخی کلیساهای انگلیکن) او را دختری یهوی و عادی می‌دانند که به‌خاطر انتخاب شدنش برای حمل خداوند عیسی در شکم خود، باید به او احترام گذاشت، اما نه جلال داد و نه پرستش کرد.
در اینکه مریم به‌عنوانی دختری یهودی باکره از روح القدس حامله شده و عیسی را بدنیا آورد، تقریبا در بین تمامی الهیدانان اتفاق نظر وجود دارد،اما اینکه بعد از عیسی، آیا مریم دوباره بچه‌دار می‌شود (مثلا مطابق متی ۱۲:۴۶)، بحث‌های زیادی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که مریم همچنان باکره م‌یماند (عیسی تنها فرزند اوست که از روح‌القدس بود) و عده‌ای هم معتقدند که مریم همچون دیگر زنان زمانۀ خود ازدواج می‌کند و خانواده تشکیل می‌دهد.
با تمامی بحث‌ها و جدال‌هایی که در مورد مریم، نقش و شخصیت او در جریان بوده، هست و خواهد بود، آنچه که مشخص است، این است که او از شنیدن خبر بارداری عیسی بسیار شاد می‌شود و یکی از زیباترین سرودهای عهد جدید را می‌سراید (لوقا ۱:۴۶-۵۶):
«جان من خداوند را تمجید می‌کند
و روحم در نجات‌دهنده‌ام خدا، به وجد می‌آید،
زیرا بر حقارتِ کنیزِ خود نظر افکنده است.
زین پس، همۀ نسلها خجسته‌ام خواهند خواند،
زیرا آن قادر که نامش قدوس است،
کارهای عظیم برایم کرده است.»
این سرود تمجید و شادی مریم (Magnificat) یکی از سرودهای است که در نیایش روزانه کلیساهای سنتی جای دارد و ایمانداران را تشویق می‌کند که روز خود را با این سرود شروع کنند یا به اتمام رسانند.
سرودی که از روح غنی و شاد مریم سخن می‌گوید و همچنین از حقارت کنیزی او. سرودی که برکت خدا به ابراهیم را یاد آورد می شود که همۀ نسلها خجسته خواهند شد و کارهای عظیم خدا را برای اسرائیل و اسرائیان بیان می کند. سرودی که قدرت خدا را می‌ستاید و فروتنی او را جشن می‌گیرد. فروتنی که در یک نوزاد در شکم مریم به ظهور رسید و ما منتظر آمد دوباره این خدای مجسم هستیم. سرودی که ظهور مقتدر خدا در بین مردمان را جشن می‌گیرد، خدایی که ” آنان را که در اندیشه‌های دل خود متکبرند، پراکنده ساخته است؛ فرمانروایان را از تخت به زیر کشیده” (لوقا ۱:۴۷)
شمع چهارم در مورد شادی‌ایی است که مریم از شنیدن خبر و داشتن عیسی در شکم خود داشت. او با تمامی وجود به خدا اعتماد و خود را تسلیم و وقف نجات دهندۀ خود کرد. مریم فردی بود که با شادی خود، آمدن شاهزادهٔ صلح و سلامتی را به دنیا جشن گرفت. شمع چهارم یادآور این شادی در زندگی ماست.
مریم مادری است که می‌دانست فرزند او روزی نجات دهندهٔ عالم خواهد بود و پادشاهی که ” تا ابد بر خاندان یعقوب سلطنت خواهد کرد و پادشاهی او را هرگز زوالی نخواهد بود.” (لوقا ۱:۳۲). او مادری بود که می‌دید فرزندش “در قامت و حکمت، و در محبوبیت نزد خدا و مردم، ترقّی می‌کرد” (لوقا ۲:۵۲). او مادری بود که قدرت معجزات و اقتدار عیسی را شناخت و از او اطاعت کرد (یوحنا ۲:۱-۱۴). مریم مادری است که شاهد تمامی دردها و مصائب مسیح در وقایع صلیب بود و در پای صلیب محبت پسرش را به خوبی درک کرد (یوحنا ۱۹:۲۶-۲۷). همچنین مریم شاهد قیام خداوندش عیسی بود و با تمامی دل، کلیسای او را خدمت کرد (اعمال رسولان ۱:۱۴).
شمع چهارم فصل انتظار، یادآور شادی‌ایی است که ما می‌توانیم در عیسی و در پادشاهی او داشته باشیم. شادی که در شخصیت و زندگی مریم، مادر خداوند تجلی می‌کند. مریم به خوبی نشان می‌دهد، شادی به معنی لبخند دائمی، پایکوبی و رقص همیشگی نیست بلکه شادی در این است که خدا در کنترل امور است و فقط کافیست که ما تسلیم اوامر و احکام او باشیم.
امروز شاید در زندگی ما حوادث، اخبار و خاطراتی وجود دارند که می‌توانند شادی ما را در خداوند به‌گیرند. آیا همچنان و با تمامی قلب معتقدیم که خدا حاکم بر تمامی امور است؟ آیا شادی بود خود را در نجاتی که در عیسی مسیح یافته‌ایم،می بینیم؟ آیا منتظر شادی ابدی در بازگشت دوباره مسیح هستیم؟
