یوسف و نیکویی مقصود خدا
«یوسف به آنان گفت: “شما قصد بد برای من داشتید، اما خدا قصد نیک از آن داشت.”»
پیدایش ۵۰: ۲۰
تصمیم یوسف برای بخشش کامل برادرانش، پس از رفتار ناجوانمردانه‌ای که آنها در حق برادر کوچک‌تر خود روا داشته بودند، رایحه‌ای دل‌انگیز بر پایان کتاب پیدایش می‌پراکند، به‌گونه‌ای که این امید را در دل مؤمنان به خدای حقیقی زنده نگاه می‌دارد که هیچ دشواری، سختی و جفایی را خارج از نظارت و هدایت خدا ندیده، برای انجام مقصود نهایی او تسلیم مشیت نیکوی او شوند.
چگونه یوسف یک چنین وفاداری و امانتی را نسبت به خدا در خود پرورش داد، آن هم در دورانی که هنوز شریعت خدا به انسان عطا نشده و در نتیجه مرز بین خوب و بد توسط خدا به اندازۀ کافی تعیین نشده بود؟ در این خصوص، شاید بتوان ارتباط بسیار نزدیک یوسف با پدرش یعقوب را یکی از عوامل تعیین‌کننده در پرورش خصلت و رفتاری خداپسندانه در یوسف به‌شمار آورد، آن هم در زمانی که رفتار و عملکرد ناهنجار سایر پسران یعقوب سبب ایجاد فاصله بین آنها و پدرشان شده بود.
پس از تجاوز پسر حاکم شکیم به دینه دختر یعقوب، چنان کینه‌ای در دل برادران دینه ایجاد شد که با حیله تصمیم به قتلِ‌عام مردم شکیم گرفتند. این قتلِ‌عام توسط دو پسر یعقوب، شمعون و لاوی به اجرا درآمد. از سوی دیگر، پسر بزرگ‌تر یعقوب با زن صیغه‌ای پدرش همبستر شده، سبب ننگ پدر خویش گردید. به‌نظر می‌رسد که تمامی این عوامل و عشق مفرط یعقوب به راحیل سبب شده بود که محبت خاصی در یعقوب نسبت به یوسف پسر راحیل شکل گرفته، او را بیش از سایر برادران نزدیک به خود نگاه دارد.
در نتیجۀ وجود یک چنین انس و الفتی بین پدر و پسر، بعید نیست که یعقوب تجربیات روحانی خود و عهد یهوه با او و پدرانش را به‌صورت کامل تنها با یوسف در میان گذاشته باشد. لذا، شنیدن از وفاداری و محبت خدا، یکی از عواملی بود که در یوسف وفاداری متقابلی نسبت به خدا ایجاد کرد.
این تعهد عمیق یوسف نسبت به خدا سبب شد که خدا نیز او را مورد اعتماد خویش قرار داده، از او برای حفاظت و نجات قوم خویش و همچنین سایر اقوام استفاده کند تا ارادۀ بی‌بازگشت او در به انجام رسیدن مقاصد نیکویش، با وجود قصد بد و شرارت انسان بر همگان آشکار شود.
مطالعهٔ کتاب مقدس
پیدایش ۵۰: ۲۰
شما قصد بد برای من داشتید، اما خدا قصد نیک از آن داشت تا کاری کند که مردمان بسیاری زنده بمانند، چنانکه امروز شده است.
* پیدایش ۵۰: ۱۵ – ۲۱
قصد نیک خدا
۱۵چون برادران یوسف دیدند که پدرشان مرده است، گفتند: «اگر یوسف از ما کینه داشته باشد انتقام همۀ آن بدی را که در حق او کردیم از ما خواهد گرفت.» ۱۶پس برای یوسف پیغام فرستادند که: «پدرت پیش از مرگ خود چنین وصیت کرد: ۱۷”به یوسف چنین گویید: از تو تمنا دارم بدیهای برادرانت و گناهانشان را ببخشایی، زیرا که به تو آزار رسانیده‌اند.“ پس اکنون تمنا می‌کنیم بدیهای بندگان خدای پدرت را ببخشایی.» چون با وی چنین سخن گفتند، یوسف بگریست. ۱۸برادرانش همچنین آمدند و در برابر او بر زمین فرو افتادند و گفتند: «اینک ما بندگان توییم.» ۱۹اما یوسف به آنان گفت: «مترسید. زیرا مگر من در جای خدا هستم؟ ۲۰شما قصد بد برای من داشتید، اما خدا قصد نیک از آن داشت تا کاری کند که مردمان بسیاری زنده بمانند، چنانکه امروز شده است. ۲۱پس مترسید. من نیازهای شما و فرزندانتان را برآورده خواهم کرد.» و بدین‌گونه آنان را تسلی بخشید و سخنان دل‌آویز به آنان گفت.
* رومیان ۸: ۲۸ - ۳۹
پیروزی در مسیح
۲۸می‌دانیم در حق آنان که خدا را دوست می‌دارند و بر طبق ارادۀ او فرا خوانده شده‌اند، همۀ چیزها با هم برای خیریت در کار است. ۲۹زیرا آنان را که از پیش شناخت، ایشان را همچنین از پیش معین فرمود تا به شکل پسرش درآیند، تا او فرزند ارشد از برادران بسیار باشد. ۳۰و آنان را که از پیش معین فرمود، همچنین فرا خواند؛ و آنان را که فرا خواند، همچنین پارسا شمرد؛ و آنان را که پارسا شمرد، همچنین جلال بخشید.
۳۱در برابر همۀ اینها چه می‌توانیم گفت؟ اگر خدا با ماست، کیست که بتواند بر ضد ما باشد؟ ۳۲او که پسر خود را دریغ نداشت، بلکه او را در راه همۀ ما فدا ساخت، آیا همراه با او همه چیز را به ما نخواهد بخشید؟ ۳۳کیست که برگزیدگان خدا را متهم کند؟ خداست که آنها را پارسا می‌شمارد! ۳۴کیست که محکومشان کند؟ مسیحْ عیسی که مرد، بلکه برخیزانیده نیز شد و به دست راست خداست، اوست که برای ما شفاعت می‌کند! ۳۵کیست که ما را از محبت مسیح جدا سازد؟ سختی یا فشار یا آزار یا قحطی یا عریانی یا خطر یا شمشیر؟ ۳۶چنانکه نوشته شده است: «ما همۀ روز، به‌خاطر تو به کام مرگ می‌رویم و همچون گوسفندان کُشتاری شمرده می‌شویم.»
۳۷به‌عکس، در همۀ این امور ما برتر از پیروزمندانیم، به واسطۀ او که ما را محبت کرد. ۳۸زیرا یقین دارم که نه مرگ و نه زندگی، نه فرشتگان و نه ریاستها، نه چیزهای حال و نه چیزهای آینده، نه هیچ قدرتی، ۳۹و نه بلندی و نه پستی، و نه هیچ چیز دیگر در تمامی خلقت، قادر نخواهد بود ما را از محبت خدا که در خداوند ما مسیحْ عیسی است، جدا سازد.
