آزمایش ایمان ابراهیم
«ایامی چند پس از این وقایع، خدا ابراهیم را آزمود.»
پیدایش ۲۲: ۱
از یک سو، ماجرای تصمیم ابراهیم برای قربانی اسحاق، به‌طرز تکان‌دهنده‌ای با قربانی عیسی، پسر یگانۀ خدا بر صلیب جلجتا شباهت دارد و از سوی دیگر، ما را متوجه تفاوت‌های عمده‌ای بین این دو ماجرا می‌کند. اقدام ابراهیم برای قربانی اسحاق، نه‌تنها میزان اطاعت و محبت او نسبت به خدا را آشکار می‌کند، بلکه از این طریق خدا نیز تصویری از شخصیت خود و چگونگی رابطه با محبوبانش را به نمایش می‌گذارد. همان خدایی که دوهزار سال پیش اجازه داد یگانه پسرش بر صلیب کشته شده و قربانی گناهان بسیاری شود، دوهزار سال پیش از قربانی پسرش، در آخرین لحظه از انجام قربانی یگانه پسر ابراهیم جلوگیری کرد.
جالب اینجاست که کوه موریا، مکان این دو قربانی، همان جایی بود که سلیمان در آن برای پرستش یهوه معبدی بنا کرد تا آن معبد برای قرن‌های متمادی یادآور همان عهدی باشد که خدا با ابراهیم و به‌دنبال آن با قوم برگزیدۀ خویش منعقد کرده بود (دوم تواریخ ۳: ۱).
همچنین، حمل هیزم قربانی توسط اسحاق تصویری دردناک از حمل صلیب توسط عیسی است. هرچند که در هر دو ماجرا قربانی ابزار مرگ خود را بر دوش می‌کشد، ولی در یکی قربانی از هدف و سرانجام کار خود بی‌اطلاع است و تنها در متابعت از خواستۀ پدر به انجام آن مبادرت ورزیده و در دیگری، عملی آگاهانه و داوطلبانه در جریان است که ریشه در اطاعتی محض و محبتی ناگسستنی دارد.
بدین ترتیب، ایمان ابراهیم با گذر از پستی و بلندی‌های بسیار و تجربۀ شکست‌ها و پیروزی‌های فراوان، به‌تدریج به ایمانی بدل شد که به‌راستی دل خدا را خشنود می‌کرد. شاید اگر خدا مدتی پیش از این ابراهیم را با یک چنین آزمایشی روبه‌رو کرده بود، او قادر نبود یک چنین واکنشی به فرمان خدا از خود نشان دهد.
اما اکنون که ابراهیم وفاداری خدا را به دفعات و در شرایط حاد تجربه کرده بود، این را دریافته بود که خدا هیچ‌گاه از او چیزی نمی‌خواهد که سرانجام نیکو و خوبی در آن وجود نداشته باشد. ابراهیم وفاداری خدا را به‌طور کامل در طول زندگی خود تجربه کرده بود و حال، وقت آن بود که خدا عمق ایمان او را تجربه کند. چقدر عالی است که ابراهیم از این آزمایش بسیار سنگین سربلند بیرون آمد تا خدا ایمان او را اساسی برای عهد خود با بشر ساخته، از طریق آن حیات و زندگی خود را به مؤمنان خویش ارزانی دارد.
مطالعهٔ کتاب مقدس
پیدایش ۲۲: ۱
و اما ایامی چند پس از این وقایع، خدا ابراهیم را آزموده، بدو فرمود: «ای ابراهیم!» پاسخ داد: «لبیک!»
پیدایش ۲۲: ۱ – ۱۹
آزمایش ابراهیم
۱و اما ایامی چند پس از این وقایع، خدا ابراهیم را آزموده، بدو فرمود: «ای ابراهیم!» پاسخ داد: «لبیک!» ۲گفت: «پسرت را که یگانه پسر توست و او را دوست می‌داری، یعنی اسحاق را برگیر و به سرزمین موریا برو، و او را در آنجا بر یکی از کوه‌هایی که به تو خواهم گفت، چون قربانی تمام‌سوز تقدیم کن.» ۳پس، صبح زود، ابراهیم برخاسته، الاغ خود را زین کرد و دو تن از نوکران خویش را با پسرش اسحاق برگرفته، هیزم برای قربانی تمام‌سوز شکست و به سوی جایی که خدا به او گفته بود، روانه شد. ۴روز سوّم، ابراهیم چشمانش را برافراشت و آنجا را از دور دید. ۵آنگاه به نوکرانش گفت: «شما همین جا نزد الاغ بمانید تا من با پسر بدان‌جا برویم، و پرستش کرده، نزد شما باز آییم.» ۶ابراهیم هیزم قربانی تمام‌سوز را برگرفته، بر پسر خویش اسحاق نهاد، و آتش و چاقو را به دست خود گرفت، و هر دو با هم می‌رفتند. ۷و اما اسحاق به پدرش ابراهیم گفت: «پدر؟» پاسخ داد: «بله، پسرم؟» گفت: «این از آتش و هیزم، ولی برۀ قربانی تمام‌سوز کجاست؟» ۸ابراهیم پاسخ داد: «پسرم، خدا برۀ قربانی را برای خود فراهم خواهد کرد.» پس هر دو با هم می‌رفتند.
۹چون به جایی که خدا به ابراهیم گفته بود رسیدند، او در آنجا مذبحی بنا کرد و هیزم بر آن چید، و پسرش اسحاق را بسته، او را بر مذبح، روی هیزم گذاشت. ۱۰آنگاه دست دراز کرد و چاقو را گرفت تا پسر خود را ذبح کند. ۱۱اما فرشتۀ خداوند از آسمان وی را ندا در داد: «ابراهیم! ابراهیم!» پاسخ داد: «لبیک!» ۱۲فرشته گفت: «دست بر پسر دراز مکن و کاری با او نداشته باش! اکنون می‌دانم که از خدا می‌ترسی، زیرا پسرت، آری یگانه پسرت را، از من دریغ نداشتی.» ۱۳ابراهیم سر بلند کرد و پشت سرش قوچی را دید که با شاخهایش در بوته‌ای گرفتار شده بود. ابراهیم رفته، قوچ را گرفت و آن را به جای پسرش، چون قربانی تمام‌سوز تقدیم کرد. ۱۴پس ابراهیم آن مکان را ’خداوند فراهم خواهد کرد‘ نامید. و تا امروز نیز گفته می‌شود: «بر کوهِ خداوند، فراهم خواهد شد.»
۱۵فرشتۀ خداوند بارِ دوّم ابراهیم را از آسمان ندا در داد ۱۶و گفت: «خداوند می‌فرماید: به ذات خودم سوگند، از آنجا که این کار را کردی و پسرت را که یگانه پسر توست دریغ نداشتی، ۱۷به‌یقین تو را برکت خواهم داد و نسلت را همچون ستارگان آسمان و مانند شنهای کنارۀ دریا کثیر خواهم ساخت. نسل تو دروازه‌های دشمنانشان را تصرف خواهند کرد، ۱۸و به واسطۀ نسل تو همه قومهای زمین برکت خواهند یافت، زیرا به صدای من گوش گرفتی.» ۱۹پس ابراهیم نزد نوکران خود بازگشت، و ایشان برخاسته با هم به بِئِرشِبَع رفتند. و ابراهیم در بِئِرشِبَع ساکن شد.
