در قسمت پیشین، در مورد برخی از واکنشهای غیرمعمول احساسی و علائم غم و اندوه صحبت کردیم. برای خواندن بخش دوم، از فهرست مجموعهٔ مطالب، بر روی «قسمت اول» کلیک کنید.
غم و اندوه حاد (بحرانی) -مرحله اولیه
غم و اندوه حاد که در اوایل مرگ عزیزی اتفاق میافتد، میتواند به شدت دردناک باشد. این اندوه غالباً به واسطه رفتارها یا احساساتی شناسایی میشود که در زندگی روزانه غیرمعمول شمرده میشوند. این امر شامل ناراحتی و گریه شدید، زندگی با افکار و خاطرات شخص مرحوم، اختلال در فعالیتهای روزانه، عدم تمرکز و بیتفاوتی نسبی به افراد و فعالیتهای روزانه زندگی (جدا از نقش آنها در عزاداری برای فرد مرحوم) میباشد. احساس غم و اندوه، و یأس شدید ممکن است در خیلی از موارد دیده شود. این احساس در ابتدا بیدلیل است، اما کمی بعد با یادآوری یک خاطره خاص از آن مرحوم مجدداً باز میگردند. این نحوه غم و اندوه در طول عزاداری مهم است و از نحوه غم و اندوه بعدی متمایز است.
«هیچ کس تا به حال به من نگفته بود که غم و اندوه بسیار شبیه ترس است.»
سی. اس. لوئیس
غم و اندوه پیوسته (یکپارچه) – مرحلهٔ بعد
این همان مرحلهای است که شخص متوفی به راحتی به یاد افراد میآید، و غالباً با ناراحتی و حسرت همراه است. زمان انتقال از مرحله غم و اندوه شدید به غم و اندوه پیوسته، معمولاً بعد از گذشت چند ماه از مرگ آن شخص آغاز میشود، و وقتی فرد سوگوار سفر خود را برای بازگشت به زندگی عادی (که بعضی وقتها سفر طولانیای است) آغاز میکند زخمها به آرامی بهبود مییابند، واقعیت و معنای مرگ درک میشود و افراد سوگوار میتوانند با گذشت زمان در روابط و فعالیتهای لذتبخش و رضایتبخش شرکت کنند. اگر چه غم و اندوه یکپارچه شده است، اما آنها فردی را که از دست دادند را فراموش نمیکنند، همچنین از غم خود چشم نمیپوشند و دست از دلتنگی برای شخصی که دوستش دارند بر نمیدارند. بر خلاف غم و اندوه شدید، غم و اندوه پیوسته به طور مداوم ذهن را اشغال نمیکند یا فعالیتهای دیگر را مختل نمیسازد. با این حال ممکن است در دورههایی، غم و اندوه شدید دوباره بازگردد. این امر میتواند در زمان رویدادهای خاصی مانند تعطیلات، تولدها، سالگردها، یک فقدان دیگر و یا یک دوران پراسترس به خصوص باشد.
مراحل اساسی غم و اندوه
بعد از شوک اولیه، مراحل اساسی دیگری برای غم و اندوه وجود دارند که لزوماً از یک نظم پیروی نمیکنند. وقتی شخصی وارد برههٔ غم و اندوه میشود، ممکن است برخی از مراحل بارها تکرار شوند، حتی میتوانند همزمان با هم اتفاق بیفتند. ممکن است همه تمام این مراحل را تجربه نکنند.
انکار
در ابتدا ضروری است، چرا که افراد را از احساسات طاقتفرسای شدید و واقعیت محافظت میکند. این واکنش به دلیل کمبود توجه نیست.
خشم غضب و سرزنش
این احساس میتواند متوجه خود شخص یا دیگران باشد و میتواند باعث مضطربشدن شخص سوگوار و دیگرانی شود که تحت تأثیر این موضوع هستند.
چانه زدن
معاملهکردن برای از بینرفتن درد و قولگرفتن از خدا که دیگر شرایط دردناکی رخ ندهد. اینکه همه چیز به شرایط پیش از بحران بازگردد (مسائل به زمان قبل از این فقدان یا تغییر برگردد).
حالت افسردگی
ناراحتی و گریهٔ بیش از حد تحمل بهطوریکه بهنظر رسد این غم تا ابد ادامه دارد. برای بهبودی در این مورد به زمان بیشتری نیاز است.
پذیرش
با واقعیت کنارآمدن به این معنا نیست که افراد با این شرایط موافق هستند، بلکه به این معناست که با حقیقت روبهرو شدهاند.
- برای شما غم و اندوه و سوگواری چه معنایی دارد؟ چگونه آن را بروز میدهید؟
- کدامیک از موارد بالا را تجربه کردهاید؟
در قسمت بعدی این مقاله، راجع به چرخهٔ غم و اندوه و واکنشهایی که در این زمان از خود بروز میدهیم، صحبت خواهیم کرد.