نوح و طوفان

«زیرا اینک من طوفان آب را بر زمین می آورم تا هر جسدی را که روح حیات در آن باشد، از زیر آسمان هلاک گردانم.»

پیدایش ۶: ۱۷ 

وقتی طوفان نوح را با داستان‌هایی که از لوح‌های بابلی و سومری به ما رسیده است قیاس می‌کنیم، نمی‌توانیم بگوییم که روایت پیدایش تحت تأثیر آن افسانه‌ها نبوده است؛ چرا که شباهت چنان چشم‌گیر است که جایی را برای انکار نمی‌گذارد. در روایت پیدایش یهوه تصمیم می‌گیرد به سبب شرارت انسان‌ها، بشریت را نابود سازد. در داستان بابلی، خدایان تصمیم می‌گیرند بشریت را به سبب خطاهایشان نابود سازند. در پیدایش، یهوه به نوح هشدار می‌دهد و او را به ساختن کشتی وا می‌دارد. در داستان بابلی «تی-آی» به «اوتا-ناپییشتیم » هشدار می‌دهد و او را به ساختن کشتی وادار می‌کند. در پیدایش کشتی پر از حیوانات می‌شود و در داستان بابلی نیز کشتی پر از حیوانات می‌گردد.

از آنجا که داستان بابلی به مراتب قدیمی‌تر از روایت پیدایش است، پس باید گفت که پیدایش دنبالهٔ سنت کهنی است که از بین‌النهرین ناشی شده است. شاید که جزو خاطرات قوم ابراهیم است که پس از هجرت از شهر «اور» محفوظ مانده است. علی‌رغم تشابهات بسیار، روایت پیدایش با داستان‌های بابلی تفاوت عمیقی دارد. در پیدایش خدای یکتا و توانا است که انسان را به جرم گناهش تنبیه می‌کند و نوح محض عادل و کامل بودنش نجات می‌یابد. در‌حالی‌که در داستان بابلی این خدایان هستند که با یکدیگر در جنگ و ستیز می‌روند و انسان‌ها را به بهانه‌ای دلخواه مجازات می‌کنند و قهرمان آن، یعنی «اوتا » نه به سبب عادل بودنش، بلکه از جهت فضولی از طوفان رهایی می‌یابد.

به دور از ذهن و منطق نیست اگر بگوییم خداوند از ابزارها و روایات و درک آنان در زمانه‌ای که می‌زیستند بهره برد تا پیغام خود را برای ما مکتوب و معلوم سازد. تشابهات این دو روایت هیچ خدشه‌ای به پیغام نهفته در دل طوفان پیدایش وارد نمی‌آورد، بلکه قلب خدایی را نمایان می‌سازد که پا‌به‌پای انسان قاصر به پیش می‌آید و به قدر فهم و درک او سخن می‌گوید تا برنامهٔ نجات حقیقی خود را نمایان سازد. نجاتی که در زمان ظهور پسر انسان محقق خواهد شد. ظهور پسر انسان به مانند همان طوفان است و تنها کسانی نجات را دریافت می‌کنند که در کشتیِ کلیسا محفوظ باشند. (متی ۲۴: ۳۷)