تراویدن نور از دل تاریکی

« خدا گفت: «روشنایی باشد،» و روشنایی شد. »

پیدایش ۱: ۳ 

یکی از دلایل آمدن تاریکی قبل از نور، «زمین بایر و تهی بود و تاریکی بر روی لجه …» )پیدایش ۱: ۲)،  این است که روشنایی معنا پیدا کند. چرا که هر چیز را به‌واسطهٔ ضد آن می‌توان شناخت. نور وقتی نور می‌شود که تاریکی وجود داشته باشد. دلیل دیگر این است که خدا می‌خواهد او را صاحب و مالک هر دو بدانیم، هم تاریکی و هم نور.

البته که ما با افکار محدود و کوتاه انسانی هرگز قادر به درک حقیقت این تاریکی نیستیم، چنانکه از فهم آن نور نیز عاجزیم. اما یک چیز را می‌دانیم و آن این است که خدای مکاشفه شده در پیدایش، یگانه خالقی است که مالک و ارباب کل هستی است. خدایی است که نور را از پس تاریکی می‌خواند و این «خواندن» همان و «شدن» همان.

گویا هیچ وقفه‌ای بین خواست و ارادهٔ خدا، کلمهٔ خدا و عمل خدا وجود ندارد. خدایِ پیدایش می‌خواهد و می‌گوید و می‌شود، همین و بس. «و خدا گفت: “ر‍‍وشنایی بشود٬ و روشنایی شد.”»

«خدایی که گفت تا نور از ظلمت درخشید، همان است که در دل‌های ما درخشید» (دوم قرنتیان ۴: ۶). همان خدایی که در پیدایش محض ارادهٔ خود نور را از دل تاریکی فرا خواند، قادر است تنها محض کلامی نور معرفت جلال خود را در وجود بایر و تهی و تاریک ما منور بگرداند، نوری که نه فقط از چهرهٔ ما بلکه در دل‌های ما نیز بدرخشد.

موسی محض گفت‌وگوی با خدا چهره‌اش درخشان می‌گشت «و خداوند با موسی روبه‌رو سخن می‌گفت، مثل شخصی که با دوست خود سخن می‌گوید.» (خروج ۳۳ : ۱۱) «به سبب گفت‌وگوی با خدا پوست چهرهٔ وی می‌درخشید» (خروج ۳۴: ۲۹). «و بنی اسرائیل روی موسی را می‌دیدند که پوست چهرهٔ او می درخشد. پس موسی نقاب را به روی خود باز می‌کشید.» (خروج ۳۴: ۳۵)

آن درخشش پایدار و درونی نبود، بلکه از او رخت بر می‌بست یا موسی آن را به‌واسطهٔ نقاب می‌پوشانید. اما نور شناخت خدا در چهرهٔ مسیح برای ما چنان درونی و پایدار است که کسی را یارای نقاب نهادن بر آن نیست.