در مقالات گذشته نگاه کوتاهی به قوانین کلی حقوق بشر در زندانها انداختیم. همانطور که گفته شد، مباحثی که زیر این مجموعه قرار میگیرند بسیارند. در این مقاله به حق داشتن یکپارچگی جسمی و اخلاقی میپردازیم و در ده مقالهٔ آینده به مباحث مختلف دیگر پیرامون حقوق بشر در زندان خواهیم پرداخت.
قانون حقوق بینالملل میگوید:
«همهٔ انسانها آزاد، و در حقوق و مقام با هم برابرند. حقوق بشر از کرامت ذاتی انسان نشئت گرفته است. با تمام افرادی که از آزادی خود محروم شدهاند، باید در همه حال با احترام و انسانیت برخورد شود؛ زیرا همه از کرامت ذاتی برخوردار هستند. هیچکس نباید مورد شکنجه یا رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد. در این امر هیچ استثنایی وجود ندارد.»
به هر عملی که بهموجب آن درد شدید جسمی یا روحی از روی قصد بر فردی وارد شود، شکنجه میگویند و بدرفتاری به دیگر رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیزی میگویند که به شکنجه تبدیل نمیشوند. هرگونه شکنجهای که بخشی از حملهٔ گسترده یا سیستماتیک بر علیه گروهی از شهروندان باشد، با آگاهی به اینکه این عمل شکنجه است، جنایت علیه بشریت محسوب میشود.
هیچ زندانیای نباید تحت آزمایش پزشکی یا عملی که ممکن است برای سلامتی او زیانآور باشد قرار گیرد، حتی اگر با رضایت خود او باشد. همانند شکنجه و بدرفتاری، مفقودشدن اجباری و اعدامهای خلاف یا فراقضایی، یعنی قتلهای غیرقانونی که توسط مقامات دولتی بدون اجازهٔ قوهٔ قضائیه یا روند قانون انجام میشود، بهطور کامل ممنوع هستند.
همهٔ مقامات مسئول اجرای قانون، باید بهطور کامل در مورد ممنوعیت شکنجه و بدرفتاری اطلاع داشته باشند و آموزش ببینند. هرگونه اعترافی که در نتیجهٔ شکنجه اخذ شود، نمیتواند بهعنوان مدرک در پروندهای مورد استفاده قرار گیرد، بهجز بهعنوان شواهدی که از طریق آن بتوان مجرمین یعنی کسانی که زندانیان را شکنجه دادهاند یا با آنها بدرفتاری کردهاند را مجازات کرد.
دستورات مقامات ارشد نظام نمیتواند شکنجه را توجیه کند. مقامات مسئول اجرای قانون تنها در مواقع بسیار ضروری میتوانند از زور و فشار استفاده کنند.
هر شخصی که ادعا کند مورد شکنجه قرار گرفته است، حق شکایتکردن دارد و مقامات بیطرف و دارای صلاحیت، باید شکایت او را فوراً و بیطرفانه مورد بررسی قرار دهند.
تمام مرگومیرها در بازداشت و مفقودشدن زندانیان باید بهدرستی مورد بررسی قرار گیرد.
تمام قوانین، دستورالعملها، روشها و شیوههای بازجویی مربوط به بازداشتشدگان و زندانیان باید بهطور قاعدهمند و بهمنظور جلوگیری از شکنجه مورد بررسی قرار گیرد.
به تمام زندانیان باید فوراً اطلاعات کتبی در مورد مقررات، حقوق و وظایفی که به آنها ربط دارد، داده شود.
به خانوادهها و نمایندگان قانونی زندانیان باید اطلاعات کامل در مورد بازداشت زندانیان و محل نگهداری آنها داده شود. همهٔ زندانیان باید پس از ورود به زندان در اسرع وقت معاینه شوند و به آنها درمان پزشکی مناسب ارائه شود.