در مقالهٔ گذشته نگاه کوتاهی به حق داشتن یکپارچگی جسمی و اخلاقی در زندان‌ها انداختیم. همان‌طور که در شروع این سری از مقالات در خصوص حقوق بشر در زندان‌ها گفته شد، مباحث بسیاری زیر این عنوان قرار می‌گیرند. در این مقاله به «حق داشتن وضعیتی مناسب برای زندگی» می‌پردازیم و در نُه مقالهٔ آینده به مباحث مختلف دیگر پیرامون حقوق بشر در زندان خواهیم پرداخت.
قوانین حقوق بشر نسبت به حق داشتن وضعیتی مناسب برای زندگی، برای کسانی که از حق آزادی خود محروم هستند چنین می‌گوید:
«با همهٔ افرادی که از آزادی خود محروم شده‌اند، باید با انسانیت کامل و احترام به حیثیت ذاتی شخص انسان رفتار شود.»
همهٔ افرادی که از آزادی خود محروم شده‌اند، این حق را دارند که از وضعیتی مناسب برای زندگی برخوردار باشند. این حق شامل داشتن مواد غذایی مغذی، آب آشامیدنی سالم، جای مناسب برای زندگی، لباس و رختخواب می‌شود.
جای مناسب برای زندگی
هر زندانی باید شب‌ها در جایی مشخص در سلول یا اتاق فردی خود بخوابد. اگر به دلایلی، از قبیل ازدحام بیش از حد در زندان، مسئولین مجبور شوند در مورد این قانون استثنا قائل شوند، باید مطمئن شوند که این ترتیب موقت است. در کل، مطلوب نیست که دو زندانی در یک سلول یا اتاق باشند. زندانیانی که مجبور هستند محل خواب خود را با دیگران شریک شوند باید با دقت انتخاب شوند و تحت نظارت شبانه قرار گیرند.
محل مناسب برای زندگی زندانیان باید دارای هوای مناسب، فضای کافی، نور و تهویهٔ مطبوع باشد.
به تک‌تک زندانیان باید تختی جداگانه، روتختی و ملافهٔ تمیز داده شود. همچنین امکانات لازم برای تمیز‌نگاه‌داشتن تجهیزات خواب باید وجود داشته باشد.
آب و غذا
در ساعات معینی به همهٔ زندانیان باید مواد غذای سالم، مغذی و مناسب داده شود. این مواد غذایی باید حاوی ارزش غذایی باشد. آب آشامیدنی نیز باید هر زمان که لازم باشد به زندانیان داده شود. غذا و آب آشامیدنی مناسب، جزو لیست حقوق بشر محسوب می‌شوند.
پوشش
پوشش؛ جزئی از حق داشتن وضعیتی مناسب برای زندگی به‌شمار می‌آید و جزو لیست حقوق بشر محسوب می‌شود.
به همهٔ زندانیانی که مجاز به پوشیدن لباس‌های خود نیستند، باید لباس مناسب داده شود. لباس‌هایی که به زندانیان داده می‌شود باید برای هوای هر فصل مناسب باشد تا زندانیان از سلامت کامل برخوردار باشند. این لباس‌ها نباید به‌هیچ‌عنوان باعث خجالت و تحقیر زندانیان شوند. باید امکانات لازم برای نگهداری لباس‌های تمیز و مناسب وجود داشته باشد. لباس‌های زیر تا آنجا که لازم است باید عوض و شسته شوند تا زندانیان بتوانند از بهداشت کامل برخوردار باشند.
در آخر، قانون بین‌الملل حکم می‌کند که برای شستشو و خشک‌کردن لباس‌ها و تجهیزات خواب در زندان، باید امکانات لازم وجود داشته باشد.
همان‌طور که گفته شد قوانین بسیاری در رابطه با رفتار دولت و زندانبانان نسبت به زندانیان وجود دارند که باید اجرا شوند. به‌غیر از خلاصهٔ مطالبی که در این مقاله‌ها نوشته شده است، اطلاعات وسیع دیگری نیز وجود دارد که خوانندگان عزیز می‌توانند به آن رجوع کنند. مثلاً سازمان ملل قوانین زیادی را در خصوص حداقل استانداردهایی که در خصوص رفتار با زندانیان باید رعایت شوند تصویب کرده است. با‌این‌حال چکیده‌ای از این قوانین در هر مقاله گنجانده شده است. در مقالهٔ بعدی به موضوع «حقوق سلامت زندانیان» خواهیم پرداخت.
