مطابقت و مطابقت نداشتن فرهنگی
«اما دانیال در دل خود قصد نمود که خویشتن را از طعام پادشاه و از شرابی که او می‌نوشید نجس نسازد.»
دانیال ۱: ۸
کتاب دانیال به شرح هفتاد سال اسارت قوم در بازه زمانی ۶۰۵ تا ۵۳۶ ق.م می‌پردازد. دورانی که بابلیان اورشلیم را سه بار تسخیر کرده و یهودیان را به اسارت بردند. دانیال و دوستانش نیز جزو اولین دسته اسرا بودند (۵۳۶، ۵۸۶، ۵۹۷ ق.م).
اولین کاری که بابلیان با اسیران خود کردند، این بود که جوانان دانا و حکیم و نیکو منظر را برگزیدند (۱:۴) تا آنان را برای خدمت در قصر شاه بابل تعلیم دهند. از آنجا که نام در فرهنگ یهود بیانگر هویت فرد بود، آنان امر تعلیم و تغییر تفکر آن جوانان را با تغییر نامشان آغاز کردند. بنابراین، دانیال به معنای خدا داور من است را به «بلطشصر» به معنای بل نگهدار پادشاه باشد، حننیا که یعنی خدا رحیم است را به «شدرک» یعنی فرمان آکو، «میشائیل» به معنای کیست مانند خداوند را به «میشک» یعنی چه کسی به آکو می ماند و نام «عزریا» به معنای خداوند مددکار من است را به «عبد نغو یا نبو» یعنی بندهٔ نغو تغییر دادند. بل، آکو و نغو اسامی بت‌های بابلیان بودند.
بااین‌وجود، دانیال و دوستانش همچنان به قدوس اسرائیل وفادار بودند و بر طبق شریعت (لاویان ۱:۱) حاضر نشدند خود را با خوراک‌های لذیذ قصر شاه بابل ناپاک سازند؛ زیرا تهیهٔ آن خوراک‌ها از قربانی‌هایی بود که برای بت‌ها گذرانده می‌شد. بدین‌خاطر، دانیال درخواست نمود که خوراکشان از بقول (گندم و جو، یا سبزیجات تازه) باشد. خداوند نیز دانیال و دوستانش را از برای این وفاداری از جهت منظر نیکوتر و به لحاظ حکمت و فطانت ده مرتبه (ده در نماد شناسی عدد کمال است) برتر نمود و سرافراز گردانید (۱: ۲۰). زیرا خداوند می‌فرماید: «آنانی را که مرا تکریم نمایند، تکریم خواهم نمود و کسانی که مرا حقیر شمارند، خوار خواهند شد.» (اول سموئیل ۲: ۳۰)
مطالعهٔ کتاب مقدس
دانیال ۱: ۸
«اما دانیال در دل خود قصد نمود که خویشتن را از طعام پادشاه و از شرابی که او می‌نوشید نجس نسازد.»
