(بخش اول)
اضطراب جدایی و ترس از غریبه‌ها در کودکان، بین سنین شش‌ماه تا سه‌سال که مرحله‌ای از رشد عاطفی کودکان محسوب می‌شود، شایع است. معمولاً کودکان این مرحله را به‌طور طبیعی پشت سر می‌گذارند.
ممکن است علائم اضطراب جدایی در سنین بالاتر مثلاً در دورهٔ دبستان یا نوجوانی خود را نشان دهد، در این مرحله کودک یا نوجوان باید تحت درمان قرار گیرد. اختلال اضطراب جدایی در کودکان زیر ۱۲سال یکی از شایع‌ترین اختلالات این دوره است.
علائم اضطراب جدایی
از علائم اضطراب جدایی می‌توان به اجتناب از بیرون‌رفتن یا هرگونه فعالیت دیگری اشاره کرد؛ زیرا کودک نگران جدایی از والدین خود بوده و حتی ممکن است کابوس ببیند. نشانه‌های دیگر این اضطراب شکایت از سردرد، دل درد یا حتی بالا‌آوردن در هنگام دوری از والدین است.
چرا کودکان دچار اضطراب جدایی می‌شوند؟
اضطراب جدایی زمانی شروع می‌شود که کودک نسبت به محیط اطرافش آگاهی پیدا کرده و از لحاظ رشد شناختی به مرحله‌ای رسیده است که می‌داند اشیا و افراد حتی زمانی که دیده نمی‌شوند، وجود دارند. همچنین، اضطراب جدایی نشانه‌ای از وابستگی کودک به افرادی است که از او مراقبت می‌کنند. مانند: مادر، پدر، مادربزرگ، پدربزرگ یا مربی مهدکودک.
ارتباط قوی کودک با اطرافیانش، باعث می‌شود که در نبود آنها کودک احساس ناامنی کند. همچنین، شناخت دنیای اطراف و آگاهی از محیط، باعث می‌شود که کودک در محیط‌‌های ناآشنا و در کنار افراد جدید، حتی هنگامی‌که والدینش حضور دارند، احساس ناامنی و ناراحتی کند.
چگونه می‌توان در برابر اضطراب جدایی واکنش نشان داد؟
اضطراب جدایی فرستادن کودک را به مهدکودک با مشکل روبه‌رو می‌سازد. هربار که کودک از والدین جدا می‌شود، دچار استرس شده و گریه می‌کند. این امر جدا‌شدن کودک از والدین را به معضلی تبدیل می‌کند که ممکن است تا مدتی ادامه یابد. این رفتار کودک باعث احساس گناه در والدین می شود؛ ولی باید این را مد نظر داشت که چنین رفتاری در محیطی ناآشنا کاملاً طبیعی است. اضطراب جدایی نشانهٔ این است که کودک با والدینش رابطه‌ای قوی برقرار کرده است.
والدین باید به کودک خود کمک کنند تا احساساتش را درک کرده، بتواند با آنها روبه‌رو شود تا احساس امنیت کند.
به کودک باید آموخت که بدون والدینش هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و این جدایی برای مدت کوتاهی خواهد بود. اگر کودک به مرحله‌ای از رشد گفتاری رسیده است که درک می‌کند، باید برایش توضیح داد که والدین برای مدت زمانی می‌روند و در این مدت چه اتفاقی خواهد افتاد. مثلاً کودک در مهدکودک بازی خواهد کرد، شعر خواهد خواند، با کودکان دیگر غذا خواهد خورد و دوباره پس از مدت زمان خاصی والدینش بازخواهند گشت.
هنگامی‌که کودک با افراد دیگری می‌ماند، از نظر روحی یا عاطفی و… آسیبی به او وارد نمی‌شود، بلکه وارد مرحله‌ای جدید از رشد می‌شود. در واقع، والدین به کودکان سازگاری با محیط را می‌آموزند.
در بخش بعدی روش‌هایی برای تسهیل این مرحلهٔ مهم از رشد، توضیح داده خواهد شد. لطفاً پرسش‌ها و همچنین تجربیات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.
