نگه‌داشتن خشم درونی یا تظاهر به اینکه «اصلاً ناراحت نشدم»، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به افسردگی، وابستگی به مواد مخدر و الکل، اختلالات تغذیه‌ای و مشکلات سلامتی شود. حملهٔ قلبی، سکتهٔ مغزی، کاهش ایمنی بدن و خودکشی اغلب توسط خشم درونی به‌وجود می‌آیند. در بسیاری از خانواده‌ها، بیان خشم غیر‌قابل پذیرش است، ولی نشان‌دادن خشم و عصبانیت به روش صحیح، بهتر از نگه‌داشتن آن در درون خود می‌باشد.
کودکان نیز مانند بزرگسالان، خشم را تجربه می‌کنند. در زیر فهرستی از علل شایع خشم توسط کودکان آورده شده است:
- احساس درک‌نشدن؛
- یک برنامهٔ زمانی شلوغ؛
- احساسات نادیده گرفته شده یا تقدیر نشده؛
- احساس ناتوانی؛
- بد‌رفتاری مکرر یا رفتار ناعادلانه؛
- مجبور‌شدن به حمایت از یکی از والدین، در هنگام دعوا و مشاجره؛
چگونه می‌توانید به‌طور مثبت به کودکتان برای مدیریت خشم کمک کنید؟ به‌عنوان نمونه:
- احساسات خود را به شیوه‌های سالم ابراز کنید؛
- به کودکتان کمک کنید تا احساساتش را شناسایی کند و برای بیان‌کردن آن در قالب کلمات به او کمک کنید؛
- به لحاظ عاطفی برای کودکتان زمان صرف کنید. از تماس چشمی صحیح استفاده کنید، نوازش کنید و بر نیازهای فرزند خود تمرکز داشته باشید؛
- به گفته‌های فرزندتان به‌دقت گوش دهید.
هنگام گوش‌دادن به صحبت‌های فرزندتان، از انجام موارد زیر اجتناب کنید:
- انکار احساسات کودک
- به‌عنوان مثال: «مرد که گریه نمی‌کند!»، «عصبانی نشو! خشم خوب نیست.»
- به‌حداقل‌رساندن احساسات کودک؛
- به‌عنوان مثال:«خیلی زود یادت خواهد رفت.»
- منصرف‌کردن او از احساس خاص؛
- به‌عنوان مثال: «لازم نکرده به مهمانی بروی.»
- نادیده‌گرفتن احساسات کودکتان.
به کودکتان اطمینان دهید که او می‌تواند هر چیزی را به شما بگوید، اما باید با احترام آن را بیان کند. به او بیاموزید که خوب نیست از کلمات بد و زشت برای بیان احساساتش به شما استفاده کند. همین‌طور، به فرزندتان جهت پردازش احساساتش زمان دهید و به او پیشنهاد دهید این احساسات را بیان کند.
با اجازه‌دادن به فرزندتان برای بیان احساسات دردناک -به موازات رشد کودک- شما در حال آموزش‌دادن او در جهت واکنش نسبت به احساسات و عواطف به روشی سالم هستید.
بیایید به نمونه‌های زیر نگاهی بیندازیم. به فرزندتان کمک کنید تا از کلمات مناسب جهت بیان خشم در موقعیت‌های خاص استفاده کند:
«در مورد این قانون خشمگین هستم.»
«به برادرم حسادت می‌کنم.»
« عصبانی‌ام چون معلم غیرمنصفانه رفتار کرد.»
- جملات زیر را مانند نمونه پُر کنید. از کلماتی مانند «غم»، «نا‌امیدی» و «سرکوب‌کردن» در این جملات، جهت بیان احساسات به طریق سالم، استفاده کنید.
«از اینکه دوستم از من دور می‌شود، خیلی ناراحتم.» «احساس نا‌امیدی می‌کنم ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ.» «من نمی‌توانم ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ. من خیلی مأیوس شدم!»
- فرزند شما در چه شرایطی عصبانی می‌شود؟ شما برای مقابله با خشم او چه کاری انجام می‌دهید؟
- آیا گاهی اوقات که فرزندتان عصبانی است «از کوره در می‌روید» و با خشم با او برخورد می‌کنید؟
در بخش بعدی به شما راه‌کارهایی خواهیم داد تا بتوانید به شیوهٔ متفاوتی با خشم خود برخورد کنید و از این طریق، شروع به ساختن رابطه‌‌ای بهتر و صمیمی‌تر با فرزند خود کنید.
