پِنتیکاست چیست و چرا برای مسیحیان اهمیت دارد؟
برای پاسخدادن به این سؤالات، باید اول بدانیم که معنی پِنتیکاست چیست؟ پِنتیکاست در معنی لغوی یعنی پنجاهه. در واقع، پنجاه روز بعد از عید پسخ یا فطیر (در اعیاد یهود) و عید قیام (در اعیاد
مسیحی).
در عهد قدیم به عید هفتهها (خروج ۳۴:۲۲ و تثنیه ۱۶:۱۰) یا عید نوبرها (خروج ۲۳:۱۶ و اعدا ۲۸:۲۶) پِنتیکاست گفته میشود. این عید زمانی است که قوم خدا هدایایی از نوبر محصولات خود را به خدا تقدیم میکنند. در عید فطیر، قوم اسرائیل خروج با شکوه خود از مصر توسط خدا را جشن میگیرند و پنجاه روز بعد از عید فطیر، جشن نوبرها را دارند و خدا را برای برکات روحانی و جسمانی سپاس میگویند.
در عهد جدید، پِنتیکاست زمانی است که خدا پنجاه روز بعد از قیام عیسی مسیح (به گفتهٔ کتاب اعمال رسولان باب دو)، روح خود را بر رسولان ریخت و آنها با شجاعت پیام نجاتبخش انجیل را برای زائران یهودی، موعظه کردند. زائرانی که از بیش از ۱۵ نقطهٔ دنیا به آنجا آمده بودند. از جمله: پارتها، مادها و عیلامیهایی که جزو امپراتوری پارس بودند.
نزول روحالقدس واقعهای بسیار مهم برای قوم خدا در عهد جدید است که در ادامهٔ این مطلب به آن خواهیم پرداخت. این واقعه همراه با نشانههای بصری بود که ببنندگان را مجذوب خود کرد. لوقا میگوید:
«چون روز پِنتیکاست فرا رسید، همه یکدل در یک جا جمع بودند که ناگاه صدایی همچون صدای وزش تندبادی از آسمان آمد و خانهای را که در آن نشسته بودند، به تمامی پُر کرد. آنگاه، زبانههایی دیدند همچون زبانههای آتش که تقسیم شد و بر هر یک از ایشان قرار گرفت. سپس همه از روحالقدس پُر گشتند و آنگونه که روح بدیشان قدرت تکلّم میبخشید، به زبانهای دیگر سخن گفتن آغاز کردند.» (اعمال ۲:۱-۴)
برای یهودیانی که منتظر آمدن مسیحا و زمانهای آخر بودند این واقعه نشانهٔ دو چیز بود:
اول اینکه باد (یا تندباد) و آتش یادآور واقعهٔ خروج برای قوم اسرائیل بود که خدا با باد و آتش و ابر قوم خود را از مصر به سرزمین مقدس هدایت کرد. شاید آنها فکر میکردند واقعهٔ پِنتیکاست میتواند خروجی نوین برای آنها باشد؟ خروجی از اسارت و بندگی حکومت روم.
دوم اینکه اسرائیلیان، پیشگویی یوئیل نبی (۲: ۲۸-۳۲) را با چشمان خود میدیدند که خداوند فرموده بود:
… روح خود را بر تمامی بشر فرو خواهم ریخت…
برای هزاران سال روح خدا فقط بر افرادی خاص، در مواردی خاص و در زمانی خاص نازل میشد. روحالقدس برای همه نبود، اما آنها در تعجب، شاهد بودند افرادی کاملاً عادی همچون پطرس و دیگر رسولان روح خدا را دریافت کردهاند.
اهمیت پِنتیکاست
در ابتدای آفرینش، خدایی را داریم که تمامی مخلوقات ازجمله انسان را آفرید. او آدم و حوا را برکت و به آنها مأموریتی خاص داد تا بر روی زمین بارور و کثیر شوند و بر آن تسلط یابند. در واقع، خدا همچون پادشاهی است که به انسان مسئولیت وزارت داد تا زمین را اداره کند. اما با فریبخوردن انسان و ورود گناه، انسان عملاً خود عامل گناه شد. گرچه، خدا هنوز قدرت پادشاهی خود را در دنیای مخلوقات دارد.
شاید بهترین مثال ویروس کرونا باشد که این روزها برای همه مشکلات زیادی را بهوجود آورده است. گرچه بدن انسان پیچیدگی و توانایی بسیار زیادی دارد، اما یک ویروس کوچک قادر است این بدن را ضعیف کرده و حتی از پای در آورد.
گناه نیز اگرچه نسبت به قدرت خدا کوچک است، ولی اگر انسان تسلیم آن شود، میتواند تمامی خلقت را به نابودی بکشاند.
خدا قوم اسرائیل را انتخاب کرد تا از طریق این قوم دنیا را به نقشهٔ اول برگردانده، قدرت گناه را از بین ببرد. اما در طول تاریخ قوم اسرائیل، بارهاوبارها دچار گناه شد. اگر چه خدا توسط روحالقدس پادشاهان، انبیا و رهبران قوم را هدایت کرد تا بهسوی او برگردند، ولی ریشهٔ گناه آنچنان عمیق بود که قوم را در خود اسیر کرده بود.
چاره چه بود؟ تنها راه چاره این بود که خود خدا، در شکل انسان و در قالب عیسی مسیح به دنیا آمد (تجسم). وی در واقعهٔ صلیب و رستاخیز، پادزهری ابدی برای انسان گناهکار درست کرد تا هر که به عیسی ایمان آورد «هلاک نگردد، بلکه حیات جاویدان یابد.» (یوحنا ۳:۱۶)
به عبارتی دیگر، خدای پادشاه؛ خود به قلمرو پادشاهی وارد شد تا مأموریت انسان اول و قوم را انجام دهد و سپس، مأموریت انسان را دوباره به او برگرداند. با این تفاوت که اکنون همهٔ انسانها قادر به دریافت روحالقدس هستند (نبوت یوئیل). همه قادرند خدا را عملاً در وجود خود داشته باشند و به گناه نَه گفته و بر آن غلبه کنند.
«دیگر انسانی که روح خدا را دارد بندهٔ گناه نیست، بلکه در آزادی مسیح میتواند زندگی کند.» (رومیان ۸:۱-۲) و این خروج نوینی بود که خدا در پِنتیکاست به انسان هدیه داد.
در روز پِنتیکاست بیش از سههزار نفر از ملیتها، نژادها، کشورها و فرهنگهای مختلف به این قوم جدید (کلیسا) پیوستند و پادشاهی خدا را قبول کردند. در آن روز، روح خدا به هر که توبه میکرد، بخشش گناهان در نام عیسی را عطا میکرد و آنها وارد رابطهای جدید با خدای خالق میشدند (عهدی جدید). در پِنتیکاست (عید نوبرها) بهجای اینکه آنها به خدا هدیه تقدیم کنند، خدا روحالقدس را به آنها هدیه میدهد. در پِنتیکاست خدا نشان داد که دیگر روح برای زمان و مکان و فرد خاصی نیست، بلکه هرکس که در او باشد، قادر به دریافت آن خواهد بود.
« در بیتالحم خدا با ما بود، در جلجتا خدا برای ما و در پنیکاست خدا در ما است.»
رابرت بئیر