نعناع، شِوید و زیره در برابر عدالت و رحمت و امانت! شاید فکر کنید رقابت چندانی با هم ندارند. مطمئناً «موضوعات مهمتر» باید در توجهات اخلاقی ما پیروزِ میدان باشند، اما شگفتانگیز است که ما چقدر ساده درگیر جزئیات اخلاقی خود میشویم و چشمانداز کلی را گم میکنیم.
برای کاتبان و فریسیان دادن دهیکِ چیزهای کوچک، سادهتر از روبهرو شدن با معضلات بزرگتری بود که در آنها دخیل بودند. ما چطور؟ نمیدانم آیا درگیریِ گاه مذهبی و زاهدمآبانۀ کلیسا باموضوعات جنسیت و هویت- اگرچه بهخودیخود مهماند- نوعی طفره رفتنِ اخلاقی و نادیده گرفتن «موضوعات مهمتر» است یا نه؛ نادیده گرفتن و طفره رفتن از موضوعاتی چون عدالت اقتصادی و زیستمحیطی، اشاعۀ رحمت بنیادین و پویای خدا و پذیرشِ به چالش کشیدنِ استیلای غربِ مصرفگرا از منظر ایمان مسیحی. این چالشها چنان بزرگ و رامناشدنی و ما با سرمایهگذاری مشترک و زندگی مرفهمان چنان در آنها دخیلیم که برایمان آسانتر است در برابر تمایلاتمان موضع پارسامنشانه بگیریم تا به مقابله با سازشکاریمان با جهان برخیزیم.
اما شاید این سه «موضوع مهمتر» بتوانند ما را نجات دهند و تعادل را بازگردانند: عدالت بتواند جامعۀ ما را بازسازی کند؛ رحمت بتواند آزادانه بهسوی ما و کسانی که محکومشان میکنیم جاری شود و امانت بتواند ما را دوباره نزد کسی بَرَد که با همۀ عیوبمان دوستمان دارد و رهایمان نخواهد کرد.
دعای امروز
ای خالق آسمانها
که مغان را با ستاره هدایت کردی
تا مسیح کودک را پرستش کنند؛
ما را راهنمایی کن و نگاه دار،
باشد که پایان سفرمان را
در خداوندمان عیسای مسیح بیابیم.
مطالعهٔ کتاب مقدس
متی ۲۳:۱۳-۲۸
«وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما درِ پادشاهی آسمان را به روی مردم میبندید؛ نه خود داخل میشوید و نه میگذارید کسانی که در راهند، داخل شوند. [ «وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما از سویی خانۀ بیوهزنان را غارت میکنید و از دیگر سو، برای تظاهر، دعای خود را طول میدهید. از همین رو، مکافاتتان بسی سختتر خواهد بود.] «وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما دریا و خشکی را درمینوردید تا یک نفر را به دین خود بیاورید و وقتی چنین کردید، او را دو چندان بدتر از خود، فرزند جهنم میسازید. «وای بر شما ای راهنمایان کور که میگویید: ”اگر کسی به معبد سوگند خورَد باکی نیست، امّا اگر به طلای معبد سوگند خورَد، باید به سوگند خود وفا کند.“ ای نابخردانِ کور! کدام برتر است؟ طلا یا معبدی که طلا را تقدیس میکند؟ و نیز میگویید: ”اگر کسی به مذبح سوگند خورَد، باکی نیست، امّا اگر به هدیهای که بر آن گذاشته میشود سوگند خورَد، باید به سوگند خود وفا کند.“ ای کوران! کدام برتر است؟ هدیه یا مذبحی که هدیه را تقدیس میکند؟ پس، کسی که به مذبح سوگند میخورد، همانا به مذبح و هرآنچه بر آن است سوگند خورده است. و هر که به معبد سوگند میخورد، به معبد و به آن که در آن ساکن است سوگند خورده است. و هر که به آسمان سوگند میخورد، به تخت خدا و به آن که بر آن نشسته است سوگند خورده است. «وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما از نعناع و شِوید و زیره دهیک میدهید، امّا احکام مهمترِ شریعت را که همانا عدالت و رحمت و امانت است، نادیده میگیرید. اینها را میبایست به جای میآوردید و آنها را نیز فراموش نمیکردید. ای راهنمایان کور! شما پشه را صافی میکنید، امّا شتر را فرو میبلعید! «وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما بیرون پیاله و بشقاب را پاک میکنید، امّا درون آن مملو از طمع و ناپرهیزی است. ای فَریسی کور، نخست درون پیاله و بشقاب را پاک کن که بیرونش نیز پاک خواهد شد. «وای بر شما ای علمای دین و فَریسیان ریاکار! شما همچون گورهایی هستید سفیدکاری شده که از بیرون زیبا به نظر میرسند، امّا درون آنها پُر است از استخوانهای مردگان و انواع نجاسات! به همینسان، شما نیز خود را به مردم پارسا مینمایید، امّا در باطن مملو از ریاکاری و شرارتید. '
مزمورهای ۹۸ و۱۵۰
برای خداوند سرودی تازه بسرایید، زیرا کارهای شگفت کرده است! دست راست و بازوی قدوسش نجات را برای او به عمل آورده است. خداوند نجات خود را اعلام فرموده، و عدالت نجاتبخش خویش را در نظر قومها آشکار ساخته است. او محبت و وفاداری خود را نسبت به خاندان اسرائیل به یاد آورده است؛ همۀ کرانهای زمین نجات خدای ما را دیدهاند. ای تمامی زمین، برای خداوند فریاد شادمانی سر دهید! بانگ برآورید! هلهله کنید! بسرایید! خداوند را با چنگ بسرایید، با چنگ و با آوای نغمات. با کَرِناها و آوای سُرنا، به حضور یهوه پادشاه بانگ شادی برآورید! دریا و هر چه در آن است بخروشد؛ جهان و همۀ ساکنان آن! نهرها دستک زنند، و کوهها فریاد شادمانی سر دهند، در حضور خداوند، زیرا که برای داوری زمین میآید. او جهان را به عدالت داوری خواهد کرد، و قومها را به انصاف.'
'هللویاه! خدا را در قُدسش بستایید! او را در فَلَکِ پرقدرتش بستایید! او را به سبب کارهای مقتدرانهاش بستایید! او را فراخور عظمتِ بسیارش بستایید! او را با نوای کَرِنا بستایید! او را با چنگ و بربط بستایید! او را با دف و رقص بستایید! او را با سازهای زِهی و نی بستایید! او را با سَنجها بستایید! او را با سَنجهای بلندآوا بستایید! هر چه جان دارد خداوند را بستاید! هللویاه!'
ارمیا ۳۳:۱۴ تا آخر
«خداوند میفرماید: هان روزهایی میآید که به آن وعدۀ نیکو که به خاندان اسرائیل و خاندان یهودا دادم، وفا خواهم کرد. در آن ایام و در آن زمان برای داوود شاخهای عادل خواهم رویانید که عدل و انصاف را در این سرزمین به اجرا در خواهد آورد. در آن ایام یهودا نجات خواهد یافت، و اورشلیم در امنیت به سر خواهد بُرد. و نامی که بدان نامیده خواهد شد این است: ”یهوه، عدالت ماست!“ «زیرا خداوند چنین میفرماید: داوود کسی را که بر تخت پادشاهی خاندان اسرائیل بنشیند، هرگز کم نخواهد داشت؛ و لاویانِ کاهن نیز کسی را که به حضور من قربانیهای تمامسوز تقدیم دارد و هدایای آردی بسوزاند و پیوسته قربانیها ذبح کند، هرگز کم نخواهند داشت.» کلام خداوند بر اِرمیا نازل شده، گفت: «خداوند چنین میفرماید: اگر عهد مرا با روز و عهد مرا با شب باطل توانید کرد به گونهای که روز و شب در وقت خود نشود، آنگاه عهد من با خادم من داوود نیز باطل خواهد شد، به گونهای که او را پسری نخواهد بود که بر تخت او سلطنت کند، و نیز با خدمتگزارانم، لاویانِ کاهن. چنانکه لشکر آسمان را نتوان شمرد و ریگ دریا را اندازه نتوان گرفت، به همین سان من نیز نسل خادم خود داوود و لاویان را که مرا خدمت میکنند، بیشمار خواهم گردانید.» «آیا به سخن این مردمان توجه نکردهای که میگویند: ”خداوند آن دو طایفه را که برگزیده بود، ترک کرده است“؟ پس قومِ مرا خوار میشمارند و دیگر ایشان را قومی نمیانگارند. و کلام خداوند بر اِرمیا نازل شده، گفت: اما خداوند چنین میفرماید: اگر من با روز و شب عهد نبسته و قانونهای آسمان و زمین را برقرار نکرده باشم، در آن صورت نسل یعقوب و خادم خود داوود را نیز ترک خواهم کرد، و از نسل او کسی را به حکمرانی بر نسل ابراهیم و اسحاق و یعقوب بر نخواهم گزید. زیرا بهیقین سعادت گذشته را به این سرزمین باز خواهم گردانید، و دیگر بار بر ایشان رحم خواهم کرد.»'