ممکن است که شخص حتی با خود فکر کند: «من هستم که همسرم را تحریک می‌کنم تا دست به خشونت بزند.» یا «من هستم که باعث اغتشاش می‌شوم.» اینها کلماتی هستند که فرد خشونت‌گر به قربانی می‌گوید و فرد قربانی آن را باور کرده مدام در ذهن خود تکرار می‌کند.

• حوزهٔ احساس

خشونت سبب می‌شود که فرد قربانی از لحاظ احساسی ضعیف شده، خود را ناتوان احساس کند و باور کند که بدون فرد خشونت‌گر نمی‌تواند به زندگی ادامه دهد. او احساسات منفی متفاوتی اعم از طردشدگی، اضطراب، غم، افسردگی و عدم اعتماد‌به‌نفس را تجربه می‌کند.

• حوزهٔ رفتار

قربانی در رفتار و در عملکرد به دلیل وابستگی به فرد خشونت‌گر، در چرخهٔ خشونت می‌ماند و تلاشی برای بیرون‌آمدن از آن نمی‌کند. همچنین، قربانی ممکن است از دوستان و اطرافیان خود کناره‌گیری کند و منزوی شود؛ چون هم می‌ترسد و هم این توانایی را در خود نمی‌بیند که برای نجات خود و خانواده‌اش قدم‌های لازم را بردارد.

• حوزهٔ روحانی

قربانی ممکن است از عدم امنیت درونی رنج ببرد‌. این مسئله در حوزهٔ روحانی بسیار مهم است. او چون مدام از جانب فرد خشونت‌گر مورد آزار و خشونت قرار می‌گیرد، ممکن است ارزشی برای خود قائل نباشد. در نتیجه، این موضوع در رابطه‌اش با خدا هم ممکن است تأثیر‌ بگذارد و نتواند درآن رشد کند.

• حوزهٔ جسم (بدن)

در بالا به مشکلات احساسی مانند اضطراب، افسردگی و ترس اشاره شد. تمامی این موارد می‌توانند به‌طور مستقیم و به مرور زمان بر روی جسم قربانی تأثیر بگذارد. برای مثال، خستگی شدید، سردرد، معده درد و بیماری‌های دیگری که به دلیل خشم نهفته به وجود می‌آیند، رابطهٔ زیادی با استرس و اضطراب دارند. قربانی همیشه در حال انجام کاری‌هایی است که از آن طریق بتواند اطرافیان خود را خشنود کند.

تغییر در حوزه

اگر شخصی در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند به قربانی یا قربانیان خشونت خانگی کمک کند، باید مسائل بالا را در نظر داشته باشد. تغییر و احیا در این حوزها یک‌باره انجام نمی‌پذیرد، بلکه احتیاج به کمک‌های طولانی‌‌مدت دارد. به فردی که خشونت خانگی را تجربه‌ می‌کند، نمی‌توان با نصیحت، توبیخ و راه‌حل‌های کوتاه‌مدت کمک کرد. حتی ممکن است که در ارتباطات اولیه، قربانیان کمک افراد یا اطرافیان را نپذیرند. این مسئله می‌تواند دلائل مختلفی داشته باشد، اما مهم‌ترین آنها موارد زیر هستند:

• ترس از فرد خشونت‌گر؛
• ترس از تنها‌ ماندن به دلیل وابستگی کاذب به فرد خشونت‌گر؛
• عدم استقلال مالی و نداشتن پناهگاه (مکانی که فرد بتواند برای مدتی از محل خشونت دور باشد).

اگر به قربانی و خشونت‌گر در همان ابتدای کار به‌‌طور صحیح و با اطلاعات و تعلیم درست کمک شود، از بروز خیلی از مسائل جلوگیری خواهد شد.

در ادامهٔ این مبحث و در قسمت دوم، راه‌هایی را برای کمک به قربانیان این موضوع ارائه خواهیم داد.